İstanbul’un asi, özgür ve kalabalık yüzü… Kadıköy.
Moda’sıyla, barlar sokağıyla, duvar yazılarıyla, vapur dumanıyla ve rengârenk sokaklarıyla.
Ama bu sokaklarda herkes aynı özgürlükle yürüyemiyor.
İşte bu yazı, tam da bu yüzden yazıldı.
Kadıköy’de travesti olarak yaşamak nasıl bir deneyim?
Soruları sade, cevapları dürüst, gerçekleri çarpıcı tutmaya çalıştık.
1. Travesti olmak ne demek?
Cevap:
Toplumun koyduğu cinsiyet kalıplarına uymayan, kimliğini kendi belirleyen, dışlanmayı göze alarak kendi yolunda yürüyen bir birey olmak demek.
Sadece kıyafet meselesi değil, varoluşun ta kendisi.
Gerçek:
Çoğu insan hâlâ “travesti” kelimesini hakaret gibi kullanıyor. Oysa bu bir kimlik. Bir hayat biçimi. Gururla.
2. Kadıköy gerçekten özgür mü?
Cevap:
Evet… ama sadece gündüzleri. Geceleri işler değişebiliyor.
Kalabalık arasında görünmez olabiliyorsun ama tenha sokaklarda fark edilmek risk demek.
Gerçek:
Birçok kişi Kadıköy’ü “rahat” sanıyor. Ama travestiler için özgürlük, hâlâ temkinli yaşanıyor.
3. İnsanlar nasıl bakıyor?
Cevap:
Kimi merakla, kimi tiksintiyle, kimi ise hayranlıkla.
Ama çoğu zaman “bakıyorlar.”
Ve o bakışlar sessiz ama yüksek sesli olabiliyor.
Gerçek:
En çok da “normalmiş gibi davranıyorum” diyen bakışlar yoruyor.
4. Aşk mümkün mü?
Cevap:
Evet ama kolay değil. Çünkü birçok erkek, travestilere karşı arzuyla yaklaşırken, duygularını saklıyor.
Aşk, genelde gizli yaşanıyor.
Gerçek:
Travesti bir birey için aşk çoğu zaman ya gizlidir ya da yarım.
5. İş bulmak kolay mı?
Cevap:
Hayır.
Kıyafet tarzın ya da görünüşün farklıysa, iş görüşmesine bile çağrılmıyorsun.
“Uyum sağlamalısınız” diyerek kapı kapanıyor.
Gerçek:
Birçok travesti hâlâ kayıt dışı işlerde ya da cinsellik üzerinden geçim sağlamak zorunda kalıyor.
6. Aile destekliyor mu?
Cevap:
Çok nadir. Genelde ya tamamen kopuluyor ya da “hiç konuşulmamış” gibi yapılıyor.
Görünürlük çoğu ailede tabu.
Gerçek:
Evden kovulan ya da uzaklaştırılan travestilerin sayısı düşündüğünden çok daha fazla.
7. Polis güven veriyor mu?
Cevap:
Bazen. Ama çoğu zaman, “şüpheli” gözüyle yaklaşılıyor.
Birçok kişi şiddet gördüğünde bile şikâyet etmeye korkuyor.
Gerçek:
Devletin değil, birbirinin desteğiyle ayakta duran bir topluluk var.
8. Gece dışarı çıkmak tehlikeli mi?
Cevap:
Evet. Hele yalnızsan.
Sözlü taciz, takip edilme, hakaret…
Her gece yürüyüş bir sınav.
Gerçek:
Kadıköy bile olsa, güvenlik garanti değil. Cesaretle örtülü bir yalnızlık yaşanıyor.
9. Kadıköy’deki LGBT+ topluluğu ne kadar destek oluyor?
Cevap:
Çoğu zaman yan yana duruluyor, özellikle Pride zamanı. Ama travesti bireyler bazen LGBT+ topluluğu içinde bile görünmez hissediyor.
Gerçek:
Kendi içlerinde bile bazen sınıflar oluşuyor. Herkes aynı gemide ama kamaralar farklı.
10. Umut var mı?
Cevap:
Kesinlikle. Çünkü her yeni gün, birinin daha ses çıkardığı bir gün oluyor.
Travesti görünürlüğü artıyor, dayanışma büyüyor.
Gerçek:
Umut, en çok da başkalarının sessizliğini delen hikâyelerde yaşıyor.
Kadıköy bir sahne. Herkes kendi rolünü oynuyor.
Ama bazıları, senaryo dışında da var olmak zorunda kalıyor.Travesti bireylerin hayatı, bir var olma mücadelesi.
Ve bu mücadele, her gün kaldırıma adım atarken yeniden başlıyor