Kadıköy’de Travesti Hayatı: Semt Semt Deneyimler
İstanbul’un özgürlük kokan ilçesi Kadıköy, uzun yıllardır travesti bireylerin hem kendilerini rahat hissedebildiği hem de sosyal hayatın içinde var olabildiği nadir alanlardan biri olarak öne çıkıyor. Burada her sokakta farklı bir hikâye, her semtte ayrı bir deneyim yaşanıyor. Kadıköy’ün içinde dolaşırken travesti bireylerin yaşadığı zorluklar kadar, nefes alabildikleri alanlara da tanık oluyorsunuz. Bu yazıda, bu semtleri kendi gerçekliğiyle ele alacağız.
Moda: Sessiz ve Güvenli Bir Yaşam Alanı
Moda, Kadıköy’ün en sakin ama bir o kadar da kendine özgü mahallelerinden biri. Travesti bireyler için burası adeta bir sığınak. Sokaklarında dolaşırken kendilerini gizlemek zorunda kalmıyorlar, insanlar dönüp dönüp bakmıyor. Kafelerde oturmak, sahilde tek başına yürümek veya yalnızca var olmak… Moda’da bunların hepsi mümkün. Sessizlik, burada bir kabullenişe dönüşüyor. “Kimse seni rahatsız etmiyor,” diyor burada yaşayan bir kişi. “Ve bu, İstanbul gibi bir şehirde çok şey demek.”
Bahariye: Kalabalığın İçinde Kaybolmak
Bahariye Caddesi, gündüz saatlerinde büyük bir koşturmanın içinde kalıyor. Kalabalık olması, travesti bireylerin daha görünmez kalabilmesine olanak tanıyor. Bu görünmezlik bazen bir avantaj; çünkü dikkat çekmemek, bazı yerlerde hayatta kalmak anlamına geliyor. Ama akşam saatlerinde durum değişebiliyor. Özellikle grup halinde yürüyen bazı erkeklerin sözlü tacizi, buradaki deneyimi zaman zaman zorlaştırabiliyor. Yine de Bahariye, Kadıköy’ün diğer semtlerine kıyasla daha tolere edici bir alan.
Yeldeğirmeni: Renkli, Dayanışmacı, Cesur
Son yıllarda Kadıköy’ün en dikkat çeken bölgelerinden biri haline gelen Yeldeğirmeni, alternatif yaşam tarzlarına açık yapısıyla travesti bireylerin de kendilerini rahatça ifade edebildikleri bir yer. Mahalledeki kafelerde, atölyelerde ya da sokak etkinliklerinde farklı kimliklerin yan yana geldiğini görmek mümkün. “Burada insanlar kim olduğuna değil, nasıl biri olduğuna bakıyor,” diyen bir mahalle sakini, Yeldeğirmeni’nin bu kapsayıcı ruhunu net bir şekilde özetliyor.
Söğütlüçeşme: Kalabalık ama Tedirgin Edici
Metrobüs, Marmaray ve otobüs duraklarının kesiştiği bu alan, günün her saati hareketli. Ancak bu kalabalık, her zaman güvenli anlamına gelmiyor. Travesti bireyler için bu bölge, özellikle akşam saatlerinde endişe verici olabiliyor. Sözlü tacizler, bakışlar, zaman zaman yapılan yorumlar, burada kısa süre kalmanın bile zorlayıcı olmasına sebep oluyor. Kadıköy sınırları içinde olsa da, Söğütlüçeşme çoğu zaman o özgürlük havasını taşımıyor.
Kadıköy Bir Umut, Ama Hâlâ Yarı Yolda
Kadıköy, İstanbul’un diğer semtlerine göre travesti bireylerin daha rahat hareket edebildiği, daha çok kabul gördüğü bir alan. Ancak bu özgürlük hâlâ sınırlı, hâlâ şartlara bağlı. Semt semt değişen bu atmosfer, aslında Türkiye’deki LGBT+ bireylerin gündelik hayatını da gözler önüne seriyor. Bir yandan nefes alabildikleri alanlar varken, diğer yandan hâlâ görünür olmanın bedelini ödemek zorunda kaldıkları anlar var.
Yine de Kadıköy, birçok kişi için bir başlangıç noktası. Korkmadan yürünebilen birkaç sokaktan biri. Ve belki de bu kadarı bile bazıları için çok şey ifade ediyor.